Bạn có đang hiểu sai về chữa lành?
"Chữa lành không phải là việc tránh né hay thoát ly khỏi những nỗi đau, mà là sự trở về với bản thân một cách chân thực và can đảm."
Chữa lành: Sự hiểu biết và thách thức đối với giới trẻ
Hiện nay, có một sự gia tăng đáng chú ý về sự quan tâm của người trẻ đến việc chữa lành và sức khỏe tinh thần. Một số thống kê liên quan cho thấy rằng 1 trong 6 trẻ em và thanh thiếu niên ở Anh đã trải qua các vấn đề sức khỏe tâm thần vào năm 2020, so với chỉ 1 trong 9 vào năm 2017(Mind). Gần một phần ba (31%) thanh niên từ 16-24 tuổi ở Vương quốc Anh đã báo cáo có dấu hiệu của trầm cảm hoặc lo âu(Mind).
Tại Việt Nam, sự quan tâm của giới trẻ đối với "chữa lành" và sức khỏe tâm thần đã tăng lên đáng kể sau đại dịch COVID-19. Theo một số nghiên cứu, khoảng 30% dân số Việt Nam gặp các rối loạn tâm thần, trong đó trầm cảm chiếm đến 25%. Đặc biệt, giới trẻ (nhóm Gen Z) là đối tượng dễ bị tổn thương về tâm lý nhất do áp lực từ cuộc sống hiện đại, gia đình, học tập và các mối quan hệ xã hội(BAO DIEN TU VTV)(Báo Văn Hóa Online).
Nghiên cứu của tổ chức Mind cũng chỉ ra rằng, mặc dù nhiều người trẻ đã nghe đến các khái niệm liên quan đến sức khỏe tinh thần như "chữa lành", nhưng họ vẫn gặp khó khăn trong việc hiểu đúng và tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ(HHS.gov).
Điều này cho thấy người trẻ ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của chữa lành, nhưng vẫn còn nhiều sự hiểu lầm và thiếu hiểu biết chính xác về khái niệm này.
Trong thời đại của những từ khóa phổ biến như “chữa lành,” “tự chữa lành,” và “hành trình chữa lành,” có lẽ chúng ta đều đã nghe qua hoặc từng trải nghiệm một phần nào đó. Nhưng dường như, khái niệm này đôi khi bị hiểu lầm như một trạng thái thần kỳ mà bạn chỉ cần nằm xuống, thả lỏng và để mọi đau khổ tan biến đi. Thực tế, chữa lành không phải là một lối thoát dễ dàng khỏi những nỗi đau hay khó khăn trong cuộc sống, mà là quá trình xây dựng sức mạnh nội tại, đủ để đối diện, chấp nhận và đi qua những cơn cảm xúc một cách bình thản, thay vì trốn tránh hoặc che đậy chúng.
1. Chữa lành là quá trình đối diện với chính mình
Nhiều người nghĩ rằng, khi đã bước vào hành trình chữa lành, mọi chuyện sẽ trở nên dễ dàng hơn. Nhưng thực tế, chữa lành giống như việc xây dựng cơ bắp nội tâm – từng chút một, đau đớn nhưng mạnh mẽ. Quá trình này đòi hỏi bạn phải dũng cảm nhìn sâu vào những góc khuất của bản thân, đối diện với những tổn thương đã bị phủ lấp qua năm tháng. Như Tiến sĩ Dan Siegel đã chỉ ra, "Chữa lành là một quá trình tái cấu trúc nhận thức và cảm xúc, dẫn đến sự phát triển cá nhân sâu sắc hơn." Đây không phải là việc trốn tránh những cảm xúc tiêu cực, mà là chấp nhận và cảm nhận trọn vẹn những nỗi đau đó, đồng thời hiểu rằng bạn không phải là những cơn cảm xúc mà là người chứng kiến chúng.
Có những ngày, bạn sẽ cảm thấy như đang đi ngược dòng nước xiết, mọi thứ dường như quá sức, và tất cả những gì bạn muốn làm là buông xuôi. Nhưng chính trong những khoảnh khắc đó, sự chữa lành thực sự bắt đầu. Điều kỳ diệu là khi bạn cho phép mình cảm nhận, chúng dần dần mất đi sức mạnh lấn át. Điều này thể hiện rõ trong triết lý của Jon Kabat-Zinn, người sáng lập chương trình Giảm căng thẳng dựa trên chánh niệm (MBSR), khi ông nói: "Sự chánh niệm giúp chúng ta tiếp cận và xử lý cảm xúc một cách sâu sắc hơn, từ đó tạo ra sự chữa lành từ bên trong."
Đọc thêm về chánh niệm:
2. Chữa lành là việc học cách chấp nhận mọi khía cạnh của bản thân
Chúng ta thường nghĩ rằng để đạt được hạnh phúc, ta phải gạt bỏ những cảm xúc tiêu cực. Nhưng thực tế, chữa lành không phải là cuộc chiến chống lại bóng tối, mà là việc ôm lấy nó như một phần của chính mình. Cảm xúc, dù là tích cực hay tiêu cực, đều có vai trò quan trọng trong việc giúp chúng ta tồn tại và phát triển. Theo nhà nghiên cứu Kristen Neff, "Tự từ bi không chỉ là việc cảm thông với chính mình mà còn là việc chăm sóc và yêu thương bản thân ngay cả khi đối diện với khó khăn."
Cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, giận dữ, và buồn bã không phải là kẻ thù, mà là những tín hiệu từ bên trong muốn được chú ý và thấu hiểu. Chúng thường xuất hiện để bảo vệ chúng ta khỏi những khổ đau, khó khăn mà ta đã trải qua trong quá khứ. Những cảm xúc này, dù khó chịu, đều có mục đích giúp ta nhận ra những vấn đề chưa được giải quyết hoặc những nỗi đau chưa được làm dịu.
3. Chữa lành không phải là sự trốn tránh
Rất nhiều người nhầm tưởng rằng chữa lành là tìm kiếm sự bình yên bằng cách tránh xa những tình huống tiêu cực hay những người gây tổn thương. Nhưng thực chất, chữa lành không phải là việc tạo ra một thế giới không có đau khổ. Thay vào đó, nó là việc xây dựng khả năng đối mặt với những điều đó mà không bị sụp đỗ hoàn toàn. Như James Hollis đã chia sẻ, "Chữa lành là một hành trình khám phá bản thân để tái sinh và tạo ra một bản sắc mới, giúp bạn sống cuộc đời có ý nghĩa hơn." Chữa lành không phải là việc đóng cửa lòng mình để tránh bị tổn thương, mà là mở lòng để trải nghiệm một cách trọn vẹn hơn, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc phải đương đầu với khó khăn.
Đọc thêm về hành trình quay về bên trong của mình:
4. Chữa lành là một hành trình dài không có điểm kết thúc
Chúng ta thường mong muốn tìm đến một đích đến nào đó, nơi mà mọi nỗi đau biến mất và chúng ta cảm thấy hoàn thiện, không còn khiếm khuyết. Nhưng thực tế là hành trình chữa lành không có một điểm đến cuối cùng. Nó là sự tiếp diễn, là mỗi ngày bạn học cách lắng nghe bản thân thêm một chút, học cách chấp nhận những tổn thương và cả sự không hoàn hảo. Mỗi bước trên hành trình chữa lành đều là một sự lựa chọn để yêu thương và chăm sóc bản thân. Như một triết lý sâu sắc, "Chữa lành không phải là việc tránh né hay thoát ly khỏi những nỗi đau, mà là sự trở về với bản thân một cách chân thực và can đảm."
Hãy bắt đầu từ hôm nay, với một bước nhỏ. Chấp nhận những phần chưa hoàn hảo của bạn, cảm nhận và thấu hiểu chúng thay vì trốn tránh. Đừng ngần ngại mở lòng với chính mình và người khác. Như Nelson Mandela đã chia sẻ, "Hãy kiên nhẫn với bản thân trong hành trình chữa lành. Sự thay đổi lớn thường bắt đầu từ những bước đi nhỏ bé và kiên định."
Chỉ khi bạn thực sự đối diện và ôm lấy toàn bộ con người của mình, bạn mới có thể tìm thấy sự bình an và hạnh phúc chân thực. Hãy tin tưởng vào hành trình này, bởi nó chính là con đường đưa bạn trở về với chính mình, nơi bạn thực sự cảm thấy trọn vẹn và bình yên.